Ukraina: spadają ceny elektryków

Aby dyskusja była jak najbardziej merytoryczna, badanie zostało przeprowadzone w ramach jednej marki — Tesli, ponieważ to właśnie te samochody obecnie dominują na ukraińskim wtórnym rynku motoryzacyjnym. Ponadto spadek cen na te auta, należące do grupy „premium”, jest najbardziej zauważalny.

Spośród czterech głównych modeli tego amerykańskiego producenta, najliczniej reprezentowany w 2023 roku był Model 3. Roadster jest obecny na Ukrainie w jednym egzemplarzu, pickup Cybertruck jeszcze nie przybył.

Przekrój średnich cen, uzyskany na podstawie analizy danych zebranych przez agregator Automoto.ua, który przetwarza około 100 stron ze sprzedażą pojazdów na Ukrainie, pokazuje, że średnie ceny podane w ogłoszeniach o sprzedaży samochodów osobowych Tesla w ciągu roku spadły od 20,2% na Model Y do 27,7% na Model S.

W praktyce oznacza to, że średnia różnica, wyrażona w pieniądzach, którą właściciele żądali na początku 2023 roku, a na jego końcu, wynosi około 10 000 dolarów. Również „osłabły” minimalne ceny: teraz całkiem realne jest znalezienie Modelu S za cenę od 15 000 dolarów, znacznie nowszego (choć nieco mniejszego rozmiarami) Modelu 3 - od 20 000 dolarów. Rok temu te żądania były wyższe o wspomniane 10 tys. dolarów. 

Ponad 70% tych samochodów to auta nowoprzybyłe (importowane), a ogólnie 80% z nich wcześniej zostało zakupionych na aukcjach ubezpieczeniowych, czyli były po wypadkach lub miały inne uszkodzenia (grad, wandalizm, kradzież, zalanie itp.). Te liczby skłaniają do sięgnięcia po statystykę (historię) średnich cen na amerykańskich aukcjach, ponieważ stamtąd przybywa większość samochodów elektrycznych Tesla.

Dla najbardziej masowego na rynku samochodu, Modelu 3, według danych analitycznego portalu autoAstat, średnia cena licytacji na początku 2023 roku wynosiła 20 006 dolarów. Na początku 2024 roku kolejność liczb jest następująca: średnia stawka 10 850 dolarów, minimalna - 100 dolarów, maksymalna - 29 675 dolarów. Z tego zestawu najważniejsze jest to, że średnia stawka w ciągu roku obniżyła się o 45,8%. Czyli, prawie o połowę.

Samochody elektryczne na Ukrainie są zwolnione z większości podatków importowych (pozostaje tylko akcyza, 1 euro za 1 kWh baterii), oraz z opłaty za pierwszą rejestrację. Jednak nie są zwolnione z opłat aukcyjnych, ubezpieczenia, kosztów dostawy z Europy czy USA, certyfikacji, oraz potrzeby naprawy (jeśli rozpatrujemy samochody aukcyjne).

Zatem obniżenie średniej „wejściowej” ceny na aukcjach o 45,8% całkiem logicznie pociągnęło za sobą obniżenie cen na ukraińskim rynku samochodów gotowych do sprzedaży „pod klucz” o 25,7% (Model 3). Podobne zasady można zastosować również do innych modeli — z różnicą kilku procent zmniejszenia średniej wartości licytacji.

Jednak oferta samochodów elektrycznych znowu zaczęła zauważalnie wyprzedzać popyt na nie. Ogłoszeń o sprzedaży Tesli jest teraz trzykrotnie więcej, niż faktycznie zakupionych w ciągu miesiąca samochodów, co zmusza część sprzedawców do obniżenia ceny, aby przyspieszyć sprzedaż. Do tego można dodać naturalne starzenie się, w ramach którego ceny na rynku na samochody obniżają się: sprzedaż Modelu S rozpoczęła się ponad 10 lat temu (w 2012 roku), Modelu X — w 2015, Modelu 3 - w 2017, Modelu Y — w 2020 roku.

Zatem istotne obniżenie cen na używane samochody elektryczne, w szczególności Tesli, jest faktem. Powody tego zjawiska to: fakt, że znacząca część rynku (80%) uzupełniana jest samochodami aukcyjnymi, na które w ciągu roku średnia stawka zmniejszyła się dwukrotnie; wzrost oferty (i jej potrójna przewaga nad popytem); a także naturalne starzenie się wczesnych modeli. Ponadto w zeszłym roku miało miejsce obniżenie cen na nowe samochody Tesla, co również miało wpływ na rynek wtórny.

Stanisław Buczacki, IBRM Ukrainy