Leasing bez składki zdrowotnej?

© Gekko Taxens

W czym rzecz? Od 2022 r., za sprawą Polskiego Ładu, wysokość składki zdrowotnej jest pochodną dochodu z działalności gospodarczej (w przypadku podatników rozliczających się według skali podatkowej stanowi ona 9% dochodu, dla tzw. liniowców – 4,9%). Od tego czasu była ona obliczana nie tylko od dochodu z podstawowej działalności przedsiębiorcy np. świadczenia określonych usług, ale również od dochodu osiągniętego z tytułu sprzedaży środków trwałych i innych składników majątku kreujących przychód z działalności, a więc np. samochodu poleasingowego (nawet jeśli nie został on wprowadzony do ewidencji środków trwałych).

Od przyszłego roku zniknie obowiązek naliczania składki zdrowotnej przy sprzedaży środków trwałych i składników zrównanych z nimi. Jednocześnie zmiany zakładają jednak brak możliwości pomniejszenia podstawy do naliczenia składki zdrowotnej o wydatki na nabycie środka trwałego, co uniemożliwi rozliczenie niezamortyzowanej części przy jego późniejszej sprzedaży.

W rezultacie nowelizacja przepisów może potencjalnie w największym stopniu wpłynąć na sytuację przedsiębiorców, którzy wykupują samochód z leasingu za symboliczną kwotę, np. 1 zł i przed jego dalszą odprzedażą planują go jeszcze przez jakiś czas wykorzystywać w działalności, ale też tych, którzy już go w działalności nie wykorzystują. Na skutek Polskiego Ładu sprzedaż takiego składnika stanowi bowiem przychód z działalności gospodarczej, co przekładało się dotychczas również na zasady ustalania składki zdrowotnej. W przyszłości, podatnicy wykupujący samochody z leasingu za np. 1 zł większą część wartości pojazdu zaliczą do kosztów podatkowych już na etapie obowiązywania umowy leasingu, a utrata korzyści spowodowana brakiem możliwości pomniejszenia podstawy do obliczenia składki zdrowotnej o koszt poniesiony przy nabyciu pojazdu (czyli de facto przy wykupie z leasingu), będzie mało odczuwalna. Podatnicy, którzy zawarli umowy z wysokimi wartościami wykupu lub posiadają niezamortyzowane środki trwałe o wysokiej wartości, nie muszą specjalnie przejmować się zmianą w postaci braku możliwości obniżenia składki zdrowotnej przy nabyciu środka trwałego. Nowelizacja zakłada bowiem możliwość stosowania dotychczasowych regulacji.

Składka zdrowotna to jednak tylko jeden aspekt, który powinni brać pod uwagę leasingobiorcy. Jak już wskazaliśmy, za sprawą zmian wynikających z Polskiego Ładu w przypadku sprzedaży przedmiotu leasingu następującej przed upływem 6 lat, licząc od momentu, w którym doszło do jego wycofania z działalności, po stronie przedsiębiorcy powstanie przychód podlegający opodatkowaniu PIT (nawet, jeśli w międzyczasie zamknie on działalność!).

Powstanie obowiązku w PIT w takiej sytuacji na szczęście nie musi oznaczać konieczności zapłaty podatku VAT. Sprzedaż poleasingowego samochodu, który zostanie następnie zaalokowany do majątku prywatnego wcześniejszego leasingobiorcy i nie będzie już wykorzystywany w działalności, nie powoduje powstania obowiązku podatkowego w VAT. Sprzedawca nie występuje bowiem dla tej transakcji w charakterze podatnika VAT, a transakcja nie jest dokonywana w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, lecz w ramach rozporządzania majątkiem osobistym.

Warto wspomnieć, że nowe regulacje poprawią też sytuację ryczałtowców. Ta grupa podatników nie posiada prawa do pomniejszenia dochodu o ponoszone koszty, a wysokość należnej składki zdrowotnej powiązana jest z wartością przychodu. Brak możliwości pomniejszenia podstawy do obliczenia składki zdrowotnej o wartość nabywanego środka trwałego nic z ich perspektywy nie zmienia, a brak konieczności uwzględniania w przychodzie kwoty z późniejszej sprzedaży środka trwałego może sprawić, że składka zdrowotna będzie kalkulowana w odniesieniu do niższego progu przychodowego niż wynikałoby to z obowiązujących regulacji.