Transformacja ekologiczna w europejskiej motoryzacji

Europejskie Stowarzyszenie Producentów Części Motoryzacyjnych (CLEPA) opublikowało Manifest Zrównoważonego Rozwoju #TheRoadAhead, który określa kierunki transformacji ekologicznej sektora. Plan ten opiera się na czterech głównych filarach: działania na rzecz klimatu, gospodarka obiegu zamkniętego, odpowiedzialny łańcuch dostaw oraz sprawiedliwa transformacja dla pracowników i społeczności.

W ramach pierwszego filaru branża dąży do neutralności klimatycznej w działaniach w Europie do 2040 r. oraz w całym łańcuchu wartości do 2050 r. Drugi filar zakłada wprowadzenie gospodarki obiegu zamkniętego z celem eliminacji odpadów na składowiskach do 2030 roku, rozwój regeneracji komponentów i pozyskiwanie 25% surowców krytycznych z recyklingu. Po trzecie - odpowiedzialny łańcuch dostaw ma ograniczyć zależność od surowców krytycznych i zapewnić przestrzeganie praw człowieka. Czwarty filar to sprawiedliwa transformacja zawodowa, w tym objęcie minimum 5% pracowników szkoleniami podnoszącymi kwalifikacje do 2030 roku.

Europejski sektor motoryzacyjny inwestuje rocznie 30 miliardów euro w badania i rozwój oraz zatrudnia 1,7 miliona osób. Branża notuje już wymierne efekty swoich działań - 29 największych europejskich dostawców motoryzacyjnych zmniejszyło emisję CO₂ o 8,4% między 2022 a 2023 rokiem. W 2022 roku poddano recyklingowi 85,8% odpadów produkcyjnych i sprzedano 1,5 miliona regenerowanych komponentów, co pozwoliło uniknąć 807 kiloton emisji CO₂ – równowartość emisji 175 000 samochodów przez rok.

Benjamin Krieger, sekretarz generalny CLEPA, komentuje: „Dostawcy motoryzacyjni w Europie funkcjonują w wysoce zintegrowanym, globalnym łańcuchu wartości. Aby kontynuować proces transformacji, potrzebujemy odpowiednich warunków inwestycyjnych i neutralności technologicznej. Manifest Zrównoważonego Rozwoju określa drogę do neutralności klimatycznej, efektywnego gospodarowania zasobami oraz transformacji rynku pracy."

Mimo osiągniętych postępów, sektor stoi przed istotnymi wyzwaniami. Produkcja pojazdów elektrycznych generuje od 50% do 90% emisji CO₂ w cyklu życia pojazdu – głównie z powodu energochłonnego procesu produkcji baterii. Dlatego kluczowe będzie inwestowanie w technologie zmniejszające ślad węglowy materiałów, recykling baterii oraz innowacyjne podejście do ekoprojektowania.

Warto zauważyć, że 70% kosztu produkcji samochodu pochodzi od producentów części i komponentów, a przemysł motoryzacyjny odpowiada za 32% wszystkich inwestycji w badania i rozwój w UE. Produkcja nowoczesnych pojazdów wymaga ponad 30 000 komponentów, co ilustruje złożoność łańcucha dostaw.

Tomasz Bęben, prezes Stowarzyszenia Dystrybutorów i Producentów Części Motoryzacyjnych (SDCM) i członek zarządu CLEPA, stwierdza: „Europejski przemysł dostaw motoryzacyjnych przechodzi znaczącą transformację. Wprowadzenie gospodarki obiegu zamkniętego, poprawa efektywności energetycznej oraz redukcja śladu węglowego stanowią zarówno wyzwania ekologiczne, jak i czynniki konkurencyjności. Zwiększenie lokalnej produkcji surowców i komponentów poprzez recykling i rozwój nowych technologii mogą zmniejszyć zależność Europy od importu, co podniesie odporność rynku na globalne zawirowania."

CLEPA postuluje wprowadzenie neutralnych technologicznie polityk, które będą wspierać innowacje zamiast nakładać nadmierne obowiązki raportowe. Dla utrzymania pozycji w obszarze zrównoważonej mobilności, UE potrzebuje mechanizmów wspierających transformację, w tym finansowania badań nad nowymi materiałami oraz systemu zachęt dla firm wdrażających technologie niskoemisyjne.

Źródło: SDCM